 |
| Nadia bij de CSW69 NGO Briefing op de Permanente Vertegenwoordiging in New York |
Hier zit ik dan, in de openbare bibliotheek van New York (een toepasselijke tip van de collega’s van Atria), te proberen mijn reflecties over de CSW van de afgelopen twee weken op papier te zetten… Dat blijkt een uitdaging. Deze weken zaten vol hoogtepunten: hoera toch een – zelfs best mooi – slotdocument en dat met Saudi Arabië als voorzitter; Australische CEOs willen zich inzetten voor gendergelijkheid; inspirerende en hoopvolle gesprekken en strategiediscussies met veel verschillende organisaties en mensen; de wereld heeft er twee vrouwelijke presidenten bijgekregen (Namibië en Tunesië); en – verrassend – een busje met led screen met progressieve boodschappen dat langs de VN reed. Maar er waren ook veel dieptepunten: veel financiers verkeren in shock in plaats van klaar te staan om de gaten te vullen die vallen door de kaalslag in financiering vanuit Nederland, de VS en andere landen; toegang tot de CSW is verder bemoeilijkt door de VS met meer visa obstakels en risico’s om de VS in te komen zelfs met visum; het multilaterale systeem staat zwaar onder druk door vele oorlogen en verdere geopolitieke ontwikkelingen.
Waar de moed mij halverwege de
CSW toch wat in de schoenen begon te zakken, bracht de onstuitbare energie van feministische
bewegingen mij er toch weer bovenop.
Beijing+30
De 30ste verjaardag van Beijing – de Vierde Wereldvrouwenconferentie die in 1995 plaats vond en waar belangrijke afspraken zijn gemaakt om de situatie van vrouwen in de wereld te verbeteren – werd gevierd zonder feeststemming. Er is de afgelopen 30 jaar weliswaar vooruitgang geboekt op het gebied van gendergelijkheid en vrouwenrechten, met name op het gebied van gezondheid, onderwijs en participatie, maar deze vooruitgang is te traag – met het huidige tempo duurt het nog 134 jaar tot we gelijkheid hebben - en staat ook nog eens enorm onder druk.
Zoals António Guterres, de Secretaris-Generaal van de VN, bij de opening van de CSW zei:
Women’s rights are under siege. The poison of patriarchy is back – and it is back with a vengeance: Slamming the brakes on action; tearing-up progress; and mutating into new and dangerous forms.
Het antwoord hierop ligt, volgens Guterres, bij ons allemaal: “All of us who care about equality must come together, organize and mobilize to push the world to deliver.” Hij haalt hierbij het belang van feministische bewegingen aan, van financiering voor maatschappelijke organisaties inclusief op grassroots niveau, en van het aanpakken van de dominantie van mannen in de digitale en tech-wereld. Betekenisvolle participatie en leiderschap van vrouwen – in al hun diversiteit - is cruciaal voor het bereiken van de Beijing-afspraken uit 1995. Sima Bahous, directeur van UN Women, benadrukte: “We are not afraid of the pushback. We will not back down.” Maar hoeveel invloed gaat UN Women hebben de komende jaren waar de al beknelde budgetten van de VN steeds verder uitgeknepen worden?
Farewell CSW?
De huidige politieke context, waarbij in veel landen - inclusief door ons eigen kabinet-Schoof - vrouwenrechten en gendergelijkheid ‘woke’ worden genoemd en dit iets slechts wordt gevonden, stemt treurig. Of angstig. Of boos makend. Maatschappelijke organisaties worden vanuit overheidswege gedemoniseerd als clubs die belastingcenten gebruiken voor eigen gewin, of om overheidsbeleid tegen te werken. Democratische processen worden onderuitgehaald en ook pilaren als onafhankelijke media en het rechtssysteem worden aangevallen.
Multilaterale processen en organisaties, zoals de Verenigde Naties en de Commissie voor de Status van Vrouwen (CSW), worden afgeschilderd als organen die de macht proberen af te pakken van landen en van het ‘eigen volk eerst’ idee. Terwijl deze juist bestaan uit deze landen zelf. Solidariteit en het begrip dat wat er op het ene deel van de aarde gebeurt (bijvoorbeeld heel veel vervuiling, of oorlog) ook effect heeft op het andere, zijn al lang onder een vloerkleed geveegd.
Veel sprekers op deze CSW - alweer de 69ste trouwens! - benadrukten dat dit mogelijk hun ‘farewell CSW’ was. Zal er volgend jaar nog een functionerend multilateraal systeem zijn? Is het nog mogelijk volgend jaar een visum voor de Verenigde Staten te krijgen (iets dat ook dit jaar al erg lastig bleek voor veel mensen – zie ook onze ACCESS DENIED campagne)? Zal het nog de moeite waard zijn naar de CSW af te reizen, aangezien de Verenigde Staten dan lid zijn van deze Commission met als onuitgesproken doel natuurlijk het blokkeren van alles te maken met vrouwenrechten en gendergelijkheid?
En wie heeft er volgend jaar nog geld om naar New York te komen, aangezien niet alleen Nederland, maar ook de Verenigde State, het Verenigd Koninkrijk, België, Duitsland, Zweden, Frankrijk, Noorwegen, Finland en anderen hun budgetten hebben doen krimpen (of plannen hiervoor hebben aangekondigd) en de progressievere Amerikaanse fondsen bedreigd worden in hun bestaan door nieuwe regelgeving van Trump? Volgens de Alliance for Feminist Movements wordt er, met de huidige inzichten, zeker 730 miljoen dollar - per jaar! - gekort op vrouwenrechtenorganisaties en feministische bewegingen.
Ook veel van de Nederlandse deelnemers weten niet of zij (of hun partners, in het geval van internationale organisaties) volgend jaar nog kunnen deelnemen. Mogelijk was dit ook mijn farewell CSW…
Onderhandelingen
Het was ook een vreemde CSW omdat de onderhandelingen voor de Politieke Verklaring, het uitkomstdocument in dit Beijing-jubileumjaar (normaal is het uitkomstdocument van een CSW de Agreed Conclusions, die deels nog tijdens de CSW zelf worden uitonderhandeld), al voorafgaand aan de CSW was afgerond. Het was nog wel even erg spannend op dag 1 of de Verenigde Staten er toch niet op het laatste moment, samen met Argentinië, een stokje voor ging steken maar gelukkig is de consensus behouden. Schijnbaar heeft de voorzitter van de Commission, Saudi Arabië, hier een belangrijke rol in gespeeld. Pink washing of een echte verandering van koers?
Natuurlijk hadden we graag een veel progressievere verklaring gezien, lang niet al onze aanbevelingen hebben het gehaald tot het slotdocument al heeft de EU zich voor veel punten, zoals seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, wel hardgemaakt. Maar wat er ligt is – zeker gezien de huidige geopolitiek – ook niet slecht. We zullen hier verder over reflecteren met maatschappelijk middenveld en de delegatie in de aankomende CSW69 debriefing bijeenkomst in april.
Inspiratie, energie, samenwerking en strategie
Maar, zoals ieder jaar, bracht ook deze CSW weer een enorme rijkdom aan ervaringen en kennis samen dat zich ontpopte tot een uitbarsting van inspiratie en energie. Een enorm breed scala aan onderwerpen kwam aan bod (zie ook het twintigtal andere blogs over de CSW69 op deze site), van het decoloniseren van disability en queerness tot het reframen van alleenstaande moeders, van betrokkenheid van mannen en jongens tot genderaspecten aan klimaat- en milieucrises, van diversiteit van families tot feministische economische systemen, en van demilitarisering en vredesprocessen tot financiering voor feministische bewegingen. Er was aandacht voor meiden en jongeren, en ook voor oudere vrouwen, die overigens ook volgend jaar extra onder de aandacht zullen worden gebracht bij de CSW. Er waren (vooral heel veel) panels, workshops, documentaires, exposities, demonstraties, mixers (borrels) en feesten.
Traditiegetrouw reed de oppositie rond de VN met busjes met anti-abortus en anti-gender teksten. Maar wat een mooie actie was het dat er op een gegeven moment ook een busje rondreed met teksten als “We need gender equality for all families,” met dank aan Fòs Feminista.
 |
| Bus voor de VN met de spreuk "We need gender equality for all families" |
We hebben nog een flinke weg te gaan. Zoals een financier deelde in een panel waar ik ook sprak, tegenover een twintigtal directeuren uit het bedrijfsleven: de oppositie in Amerika had een 30-jarenplan en gepaste financiering. Net als in het bedrijfsleven, werd er geïnvesteerd in innovatie en rekening gehouden met tegenvallers. Om doel x voor elkaar te krijgen, werden vijf verschillende organisaties en strategieën langdurig en flexibel gefinancierd, vanuit de gedachte dat de meerderheid niet zou slagen. Maar zolang er steeds één succesvol is, bereiken ze hun uiteindelijk al hun doelen. In de tussentijd zaten progressieve bewegingen te worstelen met korte projectfinancieringen, zware rapportageverplichtingen en continue financiële onzekerheid en concurrentie. Beslist geen ideaal speelveld.
Maar mijn batterij is dankzij inspirerende gesprekken, boeiende sessies en weerzien van geweldige personen én het in contact komen met geweldige andere personen weer opgeladen en mijn hoofd vol met ideeën. Laten we hopen dat onze eigen Mariëlle Paul, Staatssecretaris Funderend Onderwijs en Emancipatie op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), ook inspiratie en vechtlust heeft opgedaan deze CSW. Die zal ze nodig hebben in het huidige Kabinet-Schoof als ze een emancipatienota wil ontwikkelen dat er toe doet. In haar eigen reflecties op de CSW (op haar LinkedIn pagina) haalt ze aan dat financiële onafhankelijkheid voor vrouwen, veiligheid, en meer vrouwen in de politiek en de top van het bedrijfsleven haar aandacht hebben. Én dat ze hier samen met maatschappelijke organisaties voor wil strijden.
Misschien zien we elkaar dan toch weer terug in het volgende CSW-proces?
door Nadia van der Linde, WO=MEN Dutch Gender Platform
Comments